Gezond afvallen? Leer etiket lezen

Hoe vind ik de juiste producten?

In een supermarkt zijn er duizenden producten. Bij verse groente en fruit is het makkelijk, een appel is een appel, puur natuur, er is geen etiket. Als we bijvoorbeeld ketchup willen kopen, kunt u zeker meer dan 10 verschillende producten vinden in de winkel. Dan is het heel belangrijk om te weten hoe we een goede keuze kunnen maken.

Etiket lezen: de 3 bronnen

Op voedingsproducten in de winkel staat altijd een verplicht etiket op met veel informatie. We moeten de juiste informatie vinden op het etiket om een gezonde keuze te kunnen maken.

De wet bepaalt welke informatie wettelijk verplicht is op het etiket van een verpakt voedingsproduct. We zien drie bronnen van informatie op een product.

• Verpakking (de voorkant)

• Voedingswaardetabel

• Ingrediëntenlijst: wat in de fabriek is toegevoegd

Verpakking | Onbetrouwbaar

Producten bevatten vaak aantrekkelijke verpakkingen met allerlei  gezondheidsclaims. De claims zijn in principe door de wet goedgekeurd, maar misleidend omdat ze vaak alleen een deel van de waarheid vertellen.

Voorbeelden

• "Minder vet of 0% vet". Dit soort claims suggereren dat het product gezond is, maar we hebben vetten ook nodig en het zegt niks over andere ingrediënten, bijvoorbeeld hoeveel (verborgen) suikers in het product zitten.

• “Met natuurlijke ingrediënten”: het product bestaat niet uitsluitend uit natuurlijke ingrediënten. Ook suiker is bv. een natuurproduct.

• Biologisch: biologische producten zijn niet altijd gezond en niet alle producten hoeven van biologische oorsprong te zijn, bijvoorbeeld omdat niet alle groente en fruit evenveel bespoten wordt.

Voedingswaardetabel | Onbetrouwbaar

Als u ooit heeft gelijnd, dan heeft u waarschijnlijk vaak de voedingswaardetabel gelezen. De voedingswaardetabel mag genegeerd worden. Zoals eerder werd uitgelegd denkt ons lichaam niet in calorieën. De voedingswaarde tabel is daarnaast onbetrouwbaar, onvolledig en in onze ogen volstrekt achterhaald en misleidend. 

1. Er staat in de voedingswaardetabel onverzadigd en verzadigd vet. We hebben echter beide nodig, maar we zien geen transvetten vermeld, die voor ons lichaam heel slecht zijn.
2. Er zijn honderden verborgen suikers die niet in de voedingswaardetabel terug te vinden zijn zoals dextrose, zetmeel, siropen & zoetstoffen. Deze hoeven volgens de wet niet vermeld te worden, onbegrijpelijk maar waar! Bovendien maakt de voedingswaardetabel geen onderscheid in trage en snelle suikers. Tenslotte kunt u niet zien of de aangegeven suiker de natuurlijke aanwezige suiker is, of toegevoegd kristalsuiker.
3. Schadelijke toevoegingen zoals sommige E-nummers staan ook niet in de voedingswaardetabel.

Ingrediëntenlijst | Betrouwbaar | sleutel tot gezond afvallen

De ingrediëntenlijst is de enige nuttige en belangrijke informatie op een etiket die namelijk ook nog verborgen informatie bevat. 

Producten die vers en industrieel weinig bewerkt zijn, hebben vaak een korte en eenvoudige ingrediëntenlijst. Stelregel: heeft een product méér dan 5 ingrediënten, dan is het meestal een bewerkt product. En hoe langer de ingrediëntenlijst is, des te sterker is het bewerkt.

Er zijn duizenden ingrediënten, dus etiket lezen is complex. Hiervoor heeft het adviesteam van How2behealthy een simpel en goed getest systeem bedacht. Door 15 veelvoorkomende ingrediënten te mijden gaat u het kaf van het koren kunnen scheiden. Als al deze 15 ingredienten niet in het product zitten, is de kans klein dat er andere gevaarlijke ingredienten (die u niet begrijpt) inzitten.

De 15 ingrediënten zijn onder te verdelen in 3 categorieën:

• Transvetten
• Verborgen suikers
• Schadelijke E-nummers

Transvetten

Transvetten komen van nature voor in melk en vlees van koeien en schapen. Of ze ontstaan bij het industrieel (gedeeltelijk) harden van vetten om de producten langer houdbaar en  lekkerder te laten smaken. Daardoor kan het gebruikt worden voor de bereiding van harde margarines, frituur-, bak- en braadvetten en voor het maken van kant-en-klare maaltijden, broodbeleg, gebak, koek en snacks.

Ons lichaam kan transvetten niet goed verteren. Transvetten worden net als andere vetten  in het celmembraan ingebouwd, maar maken dit in tegenstelling tot andere vetten stugger en minder permeabel. Transvetten hebben negatieve gevolgen voor de celstofwisseling. Transvetten zijn ook ontstekingsbevorderend en verhogen het risico op hart- en vaatziekten. Bovendien zijn transvetten de enige vetten, die van invloed zijn op de bloedsuikerspiegel en daarmee de insulineproductie! Gezonde natuurlijke vetten maken dus in normale hoeveelheden niet dik!  

Transvetten kunt u herkennen aan de benamingen gehard vet/olie, gehydrogeneerd vet/olie, plantaardige oliën, palmolie, zonnebloemolie en raap(zaad)olie. Uitzonderingen zijn de biologische producten en ingrediënten met biologische oorsprong. Deze mogen volgens de wet namelijk geen transvetten bevatten. Er staat dan een * achter het biologisch ingrediënt.

Verborgen suikers & zoetstoffen

De fabrikanten weten dat heel veel mensen zich blind staren op suiker. Er zijn meer dan 200 verborgen suikers en zoetstoffen. We noemen ze niet voor niks verborgen suikers, omdat ze volgens de wet niet op de voedingswaardetabel vermeld hoeven te worden, maar wel de producten zoet maken  en uw suikerspiegel verhogen. Belangrijke schuilnamen zijn: suikers, stropen, concentraten, zetmelen, maltodextrine en alles wat eindigt op “ose” (bv. Dextrose).

Ps: wist u dat kristalsuiker ons wilskrachthormoon dopamine vrijwel direct vermindert en hiermee uw hormonen u naar de ijskast jagen. Gebrek aan wilskracht is deels hormonaal bepaald! 

E-nummers

Niet alle E-nummers zijn per definitie “ongezond”. Sommige toegestane E-nummers zijn zelf gezond, bv. antioxidanten. E-nummers zijn door de Europese unie goedgekeurde toevoegingen. U wordt ook niet ziek van het beperkt nuttigen van E-nummers, Meestal krijgen we een cocktail van verschillende E-nummers binnen en we weten niet precies wat ze samen veroorzaken.

Er zijn meerdere studies die beweren dat sommige E-nummers onze hormoonhuishouding beïnvloeden. Bijvoorbeeld smaakversterkers verstoren ons honger- en verzadigingsgevoel en maken gezond afvallen een opgave die met wilskracht niet te winnen is.

E-nummers zijn onder te verdelen in verschillende categorieën. Onderstaande vier E-nummer categorieën dienen bij voorkeur vermeden te worden of tenminste niet structureel in de voedingspatroon terug te komen.

• E200-299: conserveermiddelen

• E600-699:  smaakversterkers

• E700-799: conserveermiddelen

• E1400-1499: gemodificeerde zetmelen

Samenvatting

Als u weet hoe etiket lezen werkt, dan kunt u het voor de rest van uw leven toepassen. Het lezen van etiketten kan het verschil maken tussen een gezond gewicht of een levenslang gevecht met voeding (jojo-effect).

Het kan het verschil maken tussen gezondheid en ziekte en uw hormonen als vriend of vijand.

Er zijn duizenden ingrediënten en etiket lezen is ingewikkeld. Correct etiket lezen en toepassen vereist tijd en oefening. Om onze klanten te helpen heeft How2behealthy de volgende tools ontwikkeld:

• Een cursus etiket lezen met de 15 gouden regels van het etiket lezen binnen de How2behealthy programma's.
• Onze programma's en de How2behealthy app geven een actueel overzicht van het gezonde supermarktaanbod (Albert Heijn en Ekoplaza producten).
• Een afspraak op locatie is ook mogelijk. How2behealthy telt meerdere vestigingen in NL en BE, waaronder Maastricht, Eijsden, Den Haag, Amsterdam en Blaasveld (BE).